Van Liniaire naar Circulaire economie

In een lineaire economie worden voor het maken van producten, ruwe grondstoffen gedolven. Na de gebruikersfase worden deze producten weggegooid. In een circulaire economie daarentegen worden afgedankte producten niet gezien als ‘afval’, maar als bruikbare grondstoffen. Hierin blijven grondstoffen voortdurend in rotatie, met minimaal waardeverlies; een economisch model, dat in lijn is met de cyclische processen in de natuur. Aangezien steeds meer ruwe grondstoffen schaars beginnen te worden, biedt de circulaire economie een kans om slim met deze grondstoffen om te gaan.
We bevinden ons op dit moment in een transitiefase van een lineaire economie, richting een circulaire economie. Steeds meer materialen worden apart ingezameld en gerecycled. Dit zijn stappen in de juiste richting, maar binnen een circulaire economie is nog veel meer voordeel te behalen.

Basisprincipes:

  • circulatie grondstoffen
  • samenwerken
  • gebruik vs. eigendom
  • hernieuwbare energie

Slim ontwerp
Door al tijdens de ontwerpfase van een product rekening te houden met het einde van de gebruiksfase, kan veel winst behaald worden. Middels een slim ontwerp kan een product
bijvoorbeeld met een enkele aanpassing opnieuw in gebruik genomen worden of kunnen afzonderlijke materialen makkelijk worden losgekoppeld voor hergebruik.

Circulair verdienmodel
Een interessante mogelijkheid vanuit de circulaire economie is voor bedrijven om tot nieuwe verdienmodellen te komen, van het leveren van een ‘product’ naar een ‘dienst’. Van product “bed” naar de dienst “rust”. Dit heeft als voordeel dat het bedrijf eigenaar blijft van het product en haar materialen en daarmee gestimuleerd wordt om optimaal hergebruik te realiseren.

Reststromen koppelen
Naast de reststromen die ontstaan na de gebruikersfase, zijn er ook reststromen die vrijkomen tijdens het productieproces. Dit kunnen materiaalstromen zijn, maar ook energie- of warmtestromen. Door ook voor deze stromen een slimme nieuwe bestemming te vinden, is zowel ecologisch als economisch voordeel te behalen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het koppelen van de restwarmte van een fabriek aan de warmtevoorziening van een wijk.

Samenwerken
Om dergelijke kansen te kunnen identificeren moet er samengewerkt worden. Zowel bedrijven en organisaties als overheden en kennisinstellingen, dienen over de grenzen van de eigen organisatie heen te kijken om te zoeken naar slimme koppelingen. Koppelingen die bovendien voor alle deelnemende partijen winst betekenen.

Financieel voordeel
Circulaire verdienmodellen zullen een steeds grotere concurrentie vormen voor het traditionele, lineaire model. Zij creëren namelijk meer waarde met een kleinere hoeveelheid grondstoffen. Dit is belangrijk, nu grondstoffen schaars en duurder worden.
Uit een rapport van de Ellen Mc Arthur Foundation in samenwerking met McKinsey, blijkt dat de circulaire economie rond het jaar 2025, $ 1.000 miljard kan hebben opgeleverd voor de wereldeconomie. Bovendien kan het opnieuw bewerken en recyclen van producten in Europa alleen al één miljoen banen opleveren.
Kortom: de circulaire economie heeft een hoop te bieden. Deelt u mee in de winst?

 Innovatie-traject voor bedrijven en organisaties:

  • Identificeren van kansen door circulair ondernemen en deze kansen vertalen naar concrete doelen en actiepunten om ambities te bereiken:
  • voor de eigen bedrijfsvoering
  • win-win situaties voor eigen onderneming en de belangrijkste stakeholders (zoals partners in de eigen keten of buur-bedrijven)

Praktisch

  • 8 – 12 deelnemende bedrijven en organisaties in een grote regio
  • 8-10 bijeenkomsten
  • Betrokkenheid van onderwijs/kennisinstellingen en overheid
  • Presentaties van uitkomsten
  • Onderzocht wordt nog welke subsidiemogelijkheden er zijn. Daarnaast zijn er nog te bepalen kosten per deelnemende bedrijven/organisaties.

Bijeenkomsten

  • Introductie van thema’s:
  • Energie
  • Circulair businessmodel
  • Productieketens
  • Inspiratie, presentaties van ‘best practices’
  • Vertaalslag naar eigen bedrijfsvoering en gezamenlijke kansen
  • Uitwerkingsplan waar het bedrijf mee aan de slag gaat

Resultaten

  • Bedrijven zijn bekend met de circulaire economie en de mogelijkheden
  • Kansen op verschillende thema’s worden geïdentificeerd voor eigen bedrijf
  • Kansen die financiële- milieu- en sociale winsten opleveren
  • Stappen voor implementatie zijn gezet
  • Samenwerkingsmogelijkheden in de regio zijn onderzocht

In het innovatie-traject Circulaire Economie werkt Gearing-ca samen met De Achtertuin, bureau voor trainingen in duurzaamheid.

 

circulareconomy